آبسه مقعد

آبسه مقعدی چیست؟

آبسه مقعدی که به نام های آبسه پیلونیدال و پری آنال نیز معروف می به دلیل وجود چرک بیمار علاوه بر درد احساس تب ، بدن درد ، بی اشتهایی و بدی حال عمومی می کند. خیلی ها به اشتباه فکر می کنند که دچار سرما خوردگی شده اند و به اشتباه به پزشک عمومی مراجعه می کنند و پزشک عمومی هم به دلیل اینکه بیمار اطلاعات لازم را ارائه نمی دهد و یا به درستی معاینه نمی کند، عملاً درمان سرما خوردگی را تجویز می نمایند. این در صورتی است که پروسه بیماری در حال اتفاق افتادن می باشد. پس اگر درد در ناحیه مقعد همزمان با احساس تب و کرختی و کوفتگی بدن دارید، ممکن است در معرض آبسه مقدی باشید.

عوامل ایجاد کننده آبسه مقعدی

• بارداری
• شیمی درمانی
• یبوست و اسهال
• رابطه جنسی مقعدی
• بیماری ها و دارو هایی که سیستم ایمنی را ضعیف می کند.

پزشک چگونه آبسه را تشخیص می دهد؟

• معاینه انگشتی داخل مقعد
• پزشک درباره اینکه در طول روز چند ساعت در حالت نشسته هستید می پرسد.
• استفاده از پروکتوسیگموئیدوسکوپی یا آندوسکوپی برای بررسی دقیق تر داخل مقعد
• تعیین محل دقیق آبسه با استفاده از سونوگرافی و یا برخی اوقات، سی تی اسکن و MRI

پیشرفت آبسه

بیمارانی بوده اند که چندین جا مراجعه نموده که یا معاینه صحیح نشده یا اوایل بیماری آن ها بوده است که به دلیل اینکه اوایل بیماری ، آبسه زیاد مشخص نبوده ، بیماری به اشتباه سرماخوردگی تشخیص داده می شود، در این حالت در صورتی که آنتی بیوتیک هم به بیمار تجویز شود مناسب و کافی برای برای درمان بیماری آبسه مقعد نمی باشد و بیماری پیشرفت می کند. درمان اولیه آبسه با حمام آب گرم( سیتز) به مدت 10 الی 15 دقیقه حداقل 3 بار در طول روز است. موثر ترین زمان برای حمام آب گرم، بعد از اجابت مزاج است

درمان آبسه مقعد

آبسه مقعد معمولا به دنبال خودش در 50% موارد منجر به بیماری دیگری نیز می گردد زیرا آبسه مقعد علت بعدی یعنی بیماری فیستول اطراف معقد می باشد. اگر آبسه درمان نشود ممکن است باعث پخش شدن عفونت در کل بدن (سپسیس) شود. بیماری آبسه پرآنال یا به زبان عامیانه دومل یا کورک داخل معقد می باشد.

درمان دارویی آبسه مقعدی

با دارو نمی توان آبسه را به طور کامل درمان کرد. اگر آبسه عفونی شده باشد، پزشک با تجویز آنتی بیوتیک هایی مثل سیپروفلوکساسین، مترونیدازول و آمپی سیلین، عفونت را درمان می کند.

درمان آبسه مقعدی با جراحی سرپایی

اگر آبسه درد زیادی را برای بیمار ایجاد کرده است و خود به خودی  تخلیه نمی شود، پزشک با تزریق بی حس کننده های موضعی و محل اطراف آبسه را بی حس می کند. سپس با تیغ جراحی و برش زدن، مسیری برای خروج محتویات آبسه باز می کند. با تخلیه آبسه، علائم درد آبسه به طور موقت کاهش می یابد. بیمار پس از این جراحی می تواند به خانه برود.

درمان آبسه مقعدی با جراحی لیزر

جراحی آبسه مقعدی در اکثر موارد تنها راه چاره برای رهایی از این عارضه دردناک است.

به جرئت می توان گفت راحت ترین راه برای درمان آبسه، درمان با لیزر است.

مزایای درمان با لیزر

• درد و خون ریزی بسیار کمتری به نسبت جراحی سنتی دارد
• جراحی سرپایی است و نیازی به بستری در بیمارستان ندارد.
• نیازی به بیهوشی عمومی ندارد و با بی حسی موضعی انجام می شود.
• مدت زمان جراحی با لیزر کوتاه است، در حدود 15 دقیقه الی 30 دقیقه انجام می شود.
• به پانسمان داخلی( تامپون یا توپی) نیازی ندارد که در جراحی سنتی نیاز است و درآوردن آن دردناک می باشد.
• عدم ابتلا به آمبولی( لخته شدن خون در رگ ها به دلیل نداشتن تحرک مخصوصا در افراد سالمند)، زیرا به بستری نیازی ندارد.
• بیمار به سرعت به روال زندگی خود بر میگردد؛ تغذیه معمولی و دفع مدفوع داشته باشد در حالی که در جراحی سنتی اصل بر عدم تغذیه حداقل برای 24ساعت و سپس تغذیه با سوپ برای به تاخیر انداختن دفع برای مدت چند روز می باشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟

اکثراً بیماران در یک فاز خیلی بد به ما مراجعه می نمایند، با یک تورم بسیار بزرگ اطراف معقد که اندازه آن متفاوت بوده و حداقل از یک گردو تا یک نارنگی به همراه با بدن درد، کوبیدگی، تهوع، سردرد می باشد و بیماران اصلاً و به هیچ وجه نمیتوانند روی آن قسمت بنشینند، در این وضعیت بیماران حالت دفع نداشته و به مدام به دلیل وجود تورم در ناحیه رکتوم که احساس درد میدهد به دستشویی می روند ولی عملاً مدفوعی وجود ندارد و باعث درد و بیقراری بیشتر می شود.

علائم بیماری آبسه پری آنال بر روی مقعد

همانطور که گفته شد گاهی موارد آبسه در بیرون معقد که برجستگی بزرگ هست کاملاً مشخص است ولی بعضی از اوقات به هیچ وجه مشخص نبوده و بایستی با یک معاینه انگشتی داخل معقد توده لمس شود که فوق العاده دردناک و گرم می باشد. درمان این بیماری ها بلا تخلیه یل درناژ آبسه یا دمل بوده که برخی پزشکان غیر جراح به غلط آنتی بیوتیک تجویز می نمایند به این امید که تاثیر گذار باشد. در صورتی که چرک وقتی تشدید شد دیگر عقب گرد نداشته و باید تخلیه شود و یا انقدر می ماند که خود دومل می ترکد که مریض بسیار بسیار بد حال می شود و یا به روش جراحی درمان می شود.

جراحی لیزر آبسه مقعد

جراحی این بیماری بسیار راحت و به صورت سرپایی با بی حسی موضعی و با یک برش با چاقو یا لیزر می باشد که دیگر نیازی به بیهوشی و بستری در بیمارستان ندارد، بعد از اینکه چرک مریض تخلیه می شود داخل حفره کاملا تمیز شده و روی حفره پانسمان می شود معمولاً بیمار دردش همان لحظه خوب شده و چند ساعت بعد که دیگر چرکی نبوده تا وارد دستگاه گردش خون شود که باعث علائم تب و لرز و بدن درد شود بیمار بهبود پیدا می کند و بعد از مدتی کم می تواند به کارهای معمولی خود بپردازد و به دستشویی برود. البته نکته ای که حائز اهمیت می باشد این است که بعد از هر دستشویی به خوبی آن ناحیه را شسته و روی آن پانسمان می گذارند.

کلام آخر

مهم ترین اقدام برای پیشگیری از آبسه مقعدی، کارکرد صحیح دستگاه گوارش است. باید برای دفع مدفوع و اجابت مزاج وقت مناسب و کافی در نظر گرفت و به هیچ وجه عجله نکنید. عجله باعث عدم تخلیه کامل مدفوع و یبوست و سفت شدن آن در پی خواهد داشت. یبوست، شروع انواع بیماری های مقعدی است. در هر ساعتی از روز که احساس اجابت مزاج کردید، خود را سرویش بهداشتی برسانید؛ تاخیر در تخلیه باعث یبوست می شود.

اکثر بیمارانی که به مرکز ما مراجعه می کنند سیکل منظمی برای عمل دفع مدفوع ندارند. به عنوان مثال اکثر بیماران بیان می کنند که صبح مجبوریم با عجله به سر کار برویم و راحت نمیتوانیم در منزل اجابت مزاج کنیم. ورزش کردن و تحرک داشتن نیز در جلوگیری از بیماری های مقعدی موثر است.

با آرزوی سلامتی برای شما